Que son as tarxetas bancarias?

As tarxetas bancarias son un medio de pago a través do cal o seu posuidor pode dispor de diñeiro en efectivo en calquera momento, adquirir bens ou servizos nos establecementos que están adheridos á rede do cartón así como realizar pagos a través de internet.

Existe unha gran variedade de cartóns bancarios dependendo da súa función ou dos servizos que presta cada unha delas.

 Así, dispós de TARXETA DE DÉBITO, que serve para utilizar os fondos depositados na conta corrente ou de aforro á que está asociada, polo que o titular do cartón de débito deberá ser tamén o titular da conta. A través desta tarxeta podes  retirar diñeiro en oficinas e caixeiros automáticos, consultar saldos e movementos da conta en caixeiros automáticos e realizar pagos pola adquisición de bens ou servizos.

Estas operacións rexístranse automaticamente na conta unha vez realizadas. A característica fundamental dos cartóns de débito radica en que o consumidor necesita ter diñeiro na conta que está asociada ao cartón para poder realizar calquera operación. No caso de que non haxa fondos a entidade bancaria podería autorizar un descuberto na conta se así o decide libremente, debendo o consumidor despois devolver o anticipo xunto cos intereses, comisións e gastos correspondentes. É recomendable fixar un límite diario para a retirada de fondos.

As TARXETAS DE CRÉDITO, permítenche dispor dunha conta de crédito que che permitirá realizar pagos ou obter diñeiro sen necesidade de ter fondos na conta bancaria asociada, aínda que deberás devolver as cantidades de diñeiro utilizadas nos prazos previstos, xunto cos intereses que se poidan xerar, xa que usar unha tarxeta de crédito ten as mesmas consecuencias que dispor de calquera crédito ou modelo de financiamento. Con esta tarxeta poderás retirar diñeiro en oficinas e caixeiros automáticos, realizar pagos pola adquisición de bens ou servizos, obter financiamento e/ou crédito e cancelar outras débedas.

Estas tarxetas de crédito poden non ser emitidas por entidades de crédito ou de pago se non por establecementos financeiros de crédito ou entidades de pago, as cales ao non poder abrir unha conta corrente ao consumidor, limítanse a virar o recibo á conta que o consumidor teña nunha entidade financeira.

As entidades adoitan fixar un límite máximo de crédito para os cartóns de crédito atendendo ao tipo de cartón que sexa. Devandito límite pode ser modificado e axustado por parte das entidades, aínda que o consumidor tamén poderá solicitar un cambio de límite, non necesitando autorización para iso cando busque unha rebaixa do devandito límite, pero si cando queira aumentalo. Os límites fixados no contrato adoitan identificarse cunha determinada categoría: " normal ", " prata ", " ouro".

Naqueles casos nos que se superan os límites prefijados aparecen os excedidos en conta, que deberás devolver, xunto cos intereses  e comisións previstos no contrato.

Neste caso, as tarxetas de crédito, o cargo á conta pode ter lugar de tres maneiras diferentes: un pago inmediato, suposto no que o cargo á conta asociada ten lugar no mesmo momento no que se paga o ben que se adquire ou o servizo gozado; mediante un pago único, suposto no que o cargo de todas as operacións de pago que se realizaron durante o mes cóbrase ben a final de mes ou ben a principios do mes seguinte; ou pago aprazado, caso no que o cargo á conta asociada realízase a través de porcentaxes do diñeiro  que se utilizou ou ben a través do cargo dunha cantidade fixa. Nesta modalidade páganse intereses.

Os intereses que as entidades de crédito poden cobrar polo uso destas tarxeta serán intereses por adiamento do pago (cando se opta por un pago aprazado), intereses por saldos excedidos (cando se excede o límite do crédito) ou intereses de demora (cando se produce un atraso na devolución do crédito).

Os intereses adoitan ser fixos, aínda que a entidade poderá modificalos se así se acordou no contrato. Nestes casos, tes dereito a que se che comuniquen os cambios antes de que se produzan.

Os intereses cobraranse mensualmente, e aplicarase un interese nominal mensual (TIN) dun 1%, que en realidade se corresponde cun tipo de interese nominal anual do 12%.

As consecuencias dun atraso na devolución do crédito das tarxetas de crédito son basicamente económicas, dando lugar á aparición dos intereses de demora e á posibilidade do cobro da comisión por reclamación de cotas impagadas. Se a situación de falta de pagamento se mantén no tempo, a entidade poderá recuperar o seu diñeiro a través dun embargo dos bens do consumidor.

Tamén existen as TARXETAS MOEDEIRO, que son as tarxetas de pregago. Estas permiten facer pagos ou retirar diñeiro até o importe que o seu titular entregou, mediante ingreso en caixa ou cargo en conta, á entidade bancaria ou entidade de diñeiro electrónico que a emita. Cando se acabe o saldo poderá ser recargada novamente. O importe almacenado nestas adoita ser pequeno.

As TARXETAS COMERCIAIS, son as emitidas polos establecementos comerciais. Este tipo de tarxetas serven para efectuar compras de artigos no establecemento que a emitiu até o límite previamente pactado. A través destas poderás acumular puntos que posteriormente poderás utilizar para solicitar e beneficiarte de descontos na compra de bens ou no pago de servizos ofrecidos polo establecemento en cuestión.

Ademais, tamén son tarxetas de fidelidade as de crédito emitidas por entidades bancarias baixo “marcas brancas” que son as de organizacións non gobernamentais, asociacións benéficas, clubs deportivos, etc. cuxa utilización dá lugar a que a entidade emisora entregue a esas asociacións ou organizacións unha parte do importe da transacción.

Que deber de información ten a entidade?

Igualmente que en calquera outra contratación, o proveedor da tarxeta está obrigado a proporcionarche toda a información necesaria, tanto sobre a entidade, como sobre o uso da tarxeta bancaria, os gastos e intereses, a comunicación ente as partes, a resposnabilidaddes de ambas partes, os requisitos para a devolución, a modificación ou rescisións do contreato e sobre os procedementos de reclamación. 

Esta información terá que ser gratuíta e estar accesible para ti, porén poderá acordarse o cobro pola información adicional ou máis frecuente, así como pola súa transmisión por medios diferenciasdos aos establecidos no contrato, sempre que o cobrado sexan os custes soportados polo proveedor.

No seguinte cadro poderás atopar a INFORMACIÓN que deberán facilitarche:

Sobre o proveedor de servicios de pago:

• Os seus datos, a autoridade responsable da súa supervisión e o rexistro público no que está inscrito.

Sobre a utilización do servizo de pago:

• As principais características do servizo de pago que vaia a prestarse.
• Especificación da información ou do identificador único que o consumidor debe facilitar para a correcta execución dunha orde de pago.
• A forma e o procedemento para prestar o consentimento para a execución dunha operación de pago e a retirada de dito consentimento.
• Unha referencia ao momento de recepción dunha orden de pago e, no seu caso, á hora límite establecida polo proveedor de servizos de pago.
• O prazo máximo de execución dos servizos de pago que deban prestarse,
• Se existen límites ás operacións de pago a executar.

Sobre os gastos e tipos de interés e de cambio:

• Todos os gastos que o usuario debe abonar e, no seu caso, a desagregación das cantidades correspondentes aos gastos,
• Os tipos de interese e de cambio que se aplicarán.
• A aplicación inmediata das variacións dos tipos de interese ou de cambio de referencia se se acordou, e os requisitos de información en relación coas devanditas variacións

Sobre a comunicación:

• Cando cumpra, os medios de comunicación convidos entre as partes para a transmisión de información ou notificacións con arranxo á presente orde ministerial.
• A forma en que debe facilitarse ou porse a disposición a información e a frecuencia desa información.
• A lingua ou linguas de celebración do contrato marco e de comunicación durante esta relación contractual.
• O dereito do consumidor a recibir en calquera momento as condicións contractuais do contrato marco.

Sobre as responsabilidades e requisitos necesarios para a devolución

• Unha descrición das medidas que o consumidor debe adoptar para a seguridade da tarxeta de crédito.
• As condicións nas que o provedor de servizos de pago resérvase o dereito de bloquear un instrumento de pago.
• A responsabilidade do ordenante con información sobre o importe correspondente.
• A forma e o prazo dentro do cal o consumidor debe notificar calquera operación de pago non autorizada ou executada de forma incorrecta e a responsabilidade do provedor de servizos de pago en caso de operacións de pago non autorizadas.
• A responsabilidade do provedor de servizos de pago pola execución de operacións de pago.
• Os requisitos necesarios para a devolución.

Sobre modificaciones e rescisión do contrato marco

•  A advertencia de que se considerará que o usuario de servicios de pago acepta modificacións das condicións, a menos que notifique o contrario ao proveedor de servicios de pago con anterioridade á data proposta para a entrada en vigor das modificaciones.
• A duración do contrato.
• O dereito do usuario de servizos de pago a rescindir un contrato marco.

Sobre os procedementos de reclamación:

• Os procedementos de reclamación e de recurso extraxudicial a disposición do consumidor.

Toda esta información deberá ser entregada en papel ou noutro soporte duradeiro con suficiente antelación á data na que o consumidor se vincule polo contrato marco ou a oferta. A información e as condicións deberán ser comprensibles, claras e legibles.  A obrigación de información enténdese cumprida coa entrega dunha copia do contrato marco.

Se o contrato marco celebrásese a instancias de consumidor a través dun medio de comunicación a distancia as obrigacións de información poderanse cumprir despois da celebración do contrato.

Lembra que poderás recibir en calquera momento cando o solicites, as condicións do contrato marco e toda a información anterior, en papel ou noutro soporte duradeiro.

Que debes saber a cerca do uso da tarxeta bancaria?

Para poder realizar un pago a través dunha tarxeta bancario é necesario que deas o teu consentimento previamente, xa que no caso de que non sexa así, considerarase que non está autorizada. A forma de dar o consentimento será a que as partes acordedes

Unha vez que o gasto feito a través da tarxeta bancaria se cargue na túa conta, deberáseche  proporcionar, polo menos unha vez ao mes, a seguinte información:

• Unha referencia que permita identificar a operación de pago.
• O importe da operación.
• O importe dos gastos que se puideron producir.

En todo caso, como usuario dunha ou posuidor dunha tarxeta bancaria, estás OBRIGADO a empregala conforme ás condicións do contrato, a tomar todas as medidas necesarias de seguridade e custodiar debidamente o PIN e en caso de extravío, subtracción ou uso non autorizado debe notificalo sen demora. Así mesmo, debes pagar as comisións e os intereses no caso de que os houbese, devolver os fondos utilizados e informar o cambio de datos persoais e financeiros se se pactou.

Pola contra, como titular dunha tarxeta, tes DEREITO realizar o pago dos bens e servizos que desexes, a retirar diñeiro en efectivo nos caixeiros e nas propias oficinas das entidades, a recibir unha copia do contrato, a recibir os documentos de liquidación, a ser informado previa e persoalmente das modificacións e a non renovar ou a desistir do contrato unilateralmente en calquera momento, de acordo cos pactos recolleitos no mesmo.

En canto ás OBRIGAS DO PROVEDOR, a entidade que che facilitase a tarxeta bancario debe comprobar que os elementos de seguridade da tarxeta só son accesibles para ti (como titular autorizado para o seu uso), correndo cos riscos que se poidan derivar do envío do cartón como de calquera elemento de seguridade da mesma; por elo, o envío do cartón e do número secreto deben facerse por medio seguro e que deixe constancia da súa recepción recaendo sobre  os riscos polo envío de cartón e PIN. Así mesmo, absterse de enviar tarxetas bancarios non solicitadas, salvo en caso de substitución cando estea previsto no contrato e terá dispoñibles en todo momentos medios para que poidas comunicar o extravío, a subtracción ou o uso non autorizado do cartón bancario e impedirá o uso da tarxeta cando notifiques tales feitos.

A entidade ten que adoptar as medidas oportunas para asegurar o funcionamento correcto do sistema de pago.

RECOMENDACIÓN COMO MEDIOS DE PREVENCIÓN.- Nunca debes deixar de ter presente que unha tarxeta bancaria é un método de pago e que por tanto require dunha actitude especial de custodia e conservación da mesma para evitar problemas futuros.  A continuación danse unha serie de consellos prácticos a ter en conta:

Na recepción da tarxeta

• Asinar o cartón canto antes.
• Se se trata dunha substitución, destruír o cartón en anterior en canto caduque facéndoa inservible

O PIN

• Memorizar o PIN.
• Non apuntar o PIN no propio cartón.
• Non facilitar a ninguén o PIN.
• Non gardar o número PIN no mesmo lugar que o cartón.
• Non facilitar nunca por teléfono nin por correo electrónico o PIN ou o número do cartón.
• Evitar que o PIN coincida con datos fáciles de obter (datas de nacemento, etc.).

Nos caixeiros

• Tomar medidas de confidencialidade.
• Ser reservado á hora de introducir o PIN.
• Retirar o recibo emitido polo caixeiro.
• Notificar á entidade se o caixeiro retén o cartón.
• Non realizar ningunha operación se se detecta algunha anomalía (un dispositivo estraño) e avisar á entidade.
• Ante calquera problema non deixarse axudar por terceiros que non sexan traballadores da entidade.
• Utilizar caixeiros con medidas de seguridade (videoviligancia).

No día a día

• Manter os obxectos persoais vixiados.
• Tratar de levar contigo unha soa tarxeta.
• Levar os cartóns nunha carteira aparte.
• Non facilitar ou prestar o cartón a ninguén.
• Comprobar que os pagos que aparecen no extracto que remite a entidade son os realmente realizados.
• Verificar nos recibos o importe cobrado.
• Mostrar os documentos identificativos cando se use.
• Cando se realice un pago con cartón non perdela de vista.
• Levar o número de teléfono que a entidade debe facilitar para chamar en casos de perda ou subtracción de forma separada á tarxeta.

Que debes facer se perdes ou che sustraen a tarxeta?

Cando te des conta de que non tes no teu poder a tarxeta, ben por que a perdeu, ben porque cha subtraeron, deberá proceder da seguinte maneira para bloquear ou cancelala:

• Debe avisar á entidade inmediatamente para que bloqueen o cartón.
• Debe comprobar as últimas operacións realizadas.
• Interpor denuncia ante as forzas de Seguridade do Estado ou ante os Xulgados se fose necesario.

É aconsellable tomar nota do día e da hora á que se realizou a chamada para evitar posibles problemas no futuro. Naqueles casos nos que xunto coa tarxeta subtraeran outros documentos como o DNI é recomendable que, nun tempo prudencial, se solicite un informe de riscos á Central de Información de Riscos do Banco de España para comprobar que non se solicitou ningunha operación de crédito ao teu nome.

En to caso, cando teñas coñecemento de que se produciu un uso non autorizado, deberás comunicalo inmediatamente á entidade. Se tras a comunicación á entidade da subtracción ou da perda se produce un uso da tarxeta a entidade deberá devolver o importe afectado na conta de pago. Con todo, o titular soportará as perdas provocadas polo uso do cartón extraviado ou subtraído até o límite de 150 euros, a condición de que non actuase de maneira fraudulenta ou incumprindo as súas obrigacións en canto á custodia e ao aviso inmediata por perda ou desaparición da tarxeta, nese caso soportará o total das perdas sufridas.

A fraude máis común asociado á tarxeta bancaria é a súa clonación, tamén coñecido como skimming. A través da clonación o delincuente reproduce o cartón bancario copiando a súa banda magnética.

Isto adóitase facer ben en caixeiros automáticos ou ben en locais comerciais a través dun dispositivo especial que rouba os datos da banda magnética e a copia nun cartón falsificado, desta maneira pódense facer compras ou retiradas de diñeiro fraudulentas a cargo da persoa estafada. Posto que é moi difícil detectar a clonación das tarxetas, nestes casos recoméndase revisar os extractos bancarios a fin de detectar pagos ou extraccións de diñeiro estraños.

Comisións das tarxetas bancarias

As entidades teñen liberdade para decidir os servizos que ofrecen aos seus clientes e as tarifas e comisións que aplican polos devanditos servizos. Non poderán cargar comisións ou gastos por servizos non prestados, non aceptados ou solicitados en firme polo cliente. Tampouco poderán cobrar dous ou máis veces polo mesmo concepto e ademais teñen a obrigación de publicar a información actualizada sobre as súas comisións e gastos. Atendendo ao tipo de contrato, as comisións máis frecuentes que se adoitan aplicar nas tarxetas son:

• Comisión  por emisión, renovación e tenencia ou mantemento de cartóns: cantidades que a entidade cobra pola emisión, renovación e mantemento do cartón en cuestión. O importe desta comisión depende do tipo de tarxeta.
• Comisión por retirada de efectivo en caixeiros automáticos e portelos: son as cantidades que a entidade cobra por sacar diñeiro nos caixeiros automáticos. O caixeiro debe avisar da comisión antes da retirada de diñeiro, dando a posibilidade de cancelar a operación.

O importe dependerá da rede do propio caixeiro, sendo máis altas en caixeiros doutras redes, en todo caso débese informar o importe exacto da comisión, e en caso de non ser posible da cantidade máxima que se podería cobrar. Normalmente a retirada de diñeiro en caixeiros da propia entidade é gratuíta. As redes de caixeiro existentes en España son Rede 6000, Rede 4B e Servired.

Debes ter presente que no mes de outubro de 2015 modificaouse a normtiva de servizos de pago, establecéndose que a RETIRADA DE EFECTIVO COA TÚA TARXETA NUN CAIXEIROS AUTOMÁTICO que non sexa propiedade da túa entidade, non poderá xerar máis cantiade que aquela que lle poida cobrar a entidade propietaria do caixeiro á túa entidade, evitándose así que se che cobre dúas veces polo mesmo. En calquera caso, antes de que procedas a retirar os cartos, a entidade titular do caixeiro deberá informarte da comisión que se lle cobrará a túa entidade por esa retirada de diñeiro e da posibilidade de que dita comisión lle sexa repercutida total ou particalmente. Así mesmo, a túa entidade non poderá repercutirche unha cantidade superior a que lle fose cobrada a ela pola entidade propietaria do caxeiro, nin aplicarche ningunha outra cantidade adicional por ningún outro concepto, salvo que se trate de retiradas con tarxeta de crédito, nas que a entidade emisora da tarxeta poderá cobrar un importe adicional por ese concepto, que ningún caso poderá ser superior ao que a túa entidade che cobraría se retiraras diñeiro nos seus caixeiros.

• Comisión por consulta en caixeiros de saldos e movementos: é a cantidade que a entidade pode cobrar por consultar os saldos e/ou movementos nos caixeiros. Cando a consulta faise nun caixeiro da propia entidade adoita ser gratuíta, en todo caso, cando se proceda ao cobro da comisión haberá de indicarse a contía e dar a posibilidade de desistir da operación.
• Comisión por pagos no estranxeiro: é a cantidade de diñeiro: é a cantidade de diñeiro que a entidade pode cobrar por compras en comercios e retirada de diñeiro no estranxeiro así como por cambio de divisa. Non se adoita aplicar cando as operacións fanse en estados membros da Unión Europea.
• Comisión ou compensación por cancelación anticipada: é a cantidade de diñeiro que a entidade cobra no uso dos cartóns de crédito nos casos de pago aprazado cando o consumidor devolve antes de tempo o diñeiro cuxo pago estea aprazado.
• Comisión por excedido: é a entidade de diñeiro que a entidade cobra cando nos cartóns de crédito supérase o límite de crédito.
• Comisión por reclamación: é a cantidade que cobra a entidade cando notifica o atraso nos pagos ou insta o pago do debido no caso dos cartóns de crédito.
• Comisión por duplicado de cartóns.
• Comisión por traspaso de saldo da conta asociada a unha conta de efectivo.
• Comisión pola carga dun cartón moedeiro.
• Comisión por extractos especiais: é a cantidade que a entidade cobra cando o consumidor solicita que lle sexa enviada información adicional.
• Por activación de pagos a través de teléfonos móbiles ou dispositivos similares.
• Por estampación de fotografías ou logotipos no cartón.

Resolución e modificación das cláusulas do contrato

Asemade, poderás RESOLVER o contrato en calquera momento, salvo que se acordase un prazo de preaviso (non poderá exceder dun mes). A resolución será gratuíta cando o contrato se prolongase por un período indefinido ou superior a 12 meses, transcorridos os 12 meses. A entidade tamén poderá resolver o contrato se se acordou no contrato, debendo avisar nestes casos cunha antelación mínima de dous meses.

Así memso, a entidade pode MODIFICAR as condicións do contrato marco, debendo propor calquera modificación das condicións contractuais e da información de maneira individualizada e en papel ou outro soporte duradeiro cunha antelación mínima de dous meses, con todo poderá aplicar inmediatamente todas as modificacións que sexan máis favorables para o consumidor.